Online leren. Virtuele classroom. E-learning. Het laatste decennium heeft de digitale wereld zichzelf ingeworteld in de wereld van het leren. Deze worteling heeft geleidelijk plaatsgevonden, maar sinds afgelopen voorjaar zien we een vlucht. De pandemie heeft een grote impact op ons leven maar ook zeker op leren. De grootste impact is wat ons betreft de mogelijkheid om via platforms als Teams of Zoom samen te werken. Wie had een jaar geleden gedacht dat we in no time allemaal zo goed zouden worden in deze tooling. Mooi om te zien. De afgelopen maanden hebben ook wij met ons bedrijf begeven op het online workshop pad. Eerst wat onwennig maar ondertussen begint er toch wat soepelheid in te komen. Als we om ons heen kijken zien we ook anderen zichzelf in die richting bewegen. Maar toch ook horen we her en der negatievere geluiden. Mensen missen het persoonlijk contact. Begrijpelijk. Toch beginnen wij erin te geloven dat online workshops de effectiviteit van “live” sessies behoorlijk kunnen benaderen. Maar daar is wel iets voor nodig. Iets dat in onze visie niet werkt is een camera kopen, die richten op de docent en zijn whiteboard of projector en dan de sessie filmen alsof we nog een jaar terug in de tijd leven. Ook begrijpelijk. Dit maakt de stap iets minder groot. In ieder geval hoeft de docent niet heel veel te veranderen aan zijn of haar manier van werken. Het kan dus, maar als we dan toch moeten schakelen naar nieuwe technologie, waarom die dan niet meer benutten? Het is zeker mogelijk om de effectiviteit van je online workshop te vergroten. Wij zijn geen experts in Teams, dus of we echt alle mogelijkheden benutten durf ik niet te zeggen. Maar wat we wel zien is wat het met mensen doet en ook hoe je het proces eromheen kunt inrichten zodanig dat de tooling beter wordt ingezet. De lessen die wij hebben geleerd willen we graag met jullie delen!

Voorbereiding: Die moet strak! Zorg voor een goed programma en indeling van de tijd. Maak een online workshop niet langer dan een dagdeel. Je zult merken, een dagdeel is meer dan genoeg. Na iets meer dan drie uur naar een scherm staren is de energie wel weg. Dit betekent dus ook dat de tijd korter is dan normaal. Met online workshops is het effect van het kunnen voorbereiden alleen maar groter. Dan kan de tijd online met meer focus worden besteed. Een tip is om een omgeving in te richten waar deelnemers online hun materialen kunnen vinden. Scheelt veel papier in vergelijking met de dikke cursus mappen uit het verleden. Dit kan met SharePoint, Google Drive of zelfs in Teams. Een andere tip is om aan de voorkant verschillende kanalen in te richten (Teams biedt hier goede opties voor), voor eventuele break-out sessies. Als docent loop je dan virtueel van groepje naar groepje. Werkt super. In dit kanaal kan het groepje dan ook meteen hun eigen materiaal kwijt. Teams bevat zelfs een whiteboard dat je kunt gebruiken om te kladderen zoals we vroeger deden met flipovers. Anders zijn er nog mooiere tools als een Mural bord dat online brainstorming nog beter en mooier maakt. Een aanrader.

Bewust informeel: Het informele contact dat er normaal is, is er tijdens een online workshop minder. Je mist de koffiepauze of lunch, dus is er veel minder mogelijkheid om elkaar te spreken en bijvoorbeeld ervaringen uit te wisselen. Dat moeten we dus anders en vooral bewuster gaan vormgeven. Even inchecken voor de sessie is ook lastiger. Meestal komen mensen precies op het afgesproken tijdstip online en dan wil je eigenlijk al beginnen met je programma. Plan dus bewust aparte sessies in met de opdrachtgever of met deelnemers als je iets wilt separaat wil bespreken. Plan je dus je informele koffiecontacten!

Met discipline: Tenslotte is bij online workshops discipline nodig. In het klassieke klaslokaal is het minder makkelijk om jezelf te verstoppen. Je kunt niet even je beeld uitzetten. Online bestaat deze optie wel en is het dus ook verleidelijker om even je beeld uit te zetten als je niet gezien wilt worden. Spreek met elkaar af, dat je het beeld aan laat staan. Dan is de interactie het beste. De camera’s zijn super tegenwoordig, je lijkt dichter bij elkaar dan je zo nu en dan lief is. Als je elkaar ziet wordt de interactie beter. Zet je geluid uit als je niet actief in het gesprek zit. Dat scheelt ruis voor de anderen. Digitaal geluid komt veel harder aan dan wanneer je in een cursusruimte zit. Gebruik ook het hand opsteken bij vragen. Dit was in een lokaal niet anders, het verschil is dat in een lokaal vaak nog wel in te schatten was wie de vraagt stelt, maar online is de kakafonie compleet als iedereen door elkaar praat. Er is dan niks meer van te maken.

Dus, een goede voorbereiding, informele momenten plannen en een beetje discipline en dan komen we deze tijd online wel met elkaar door!